İLÇEMİZİN TARİHİ
Baskil ve çevresinin de içerisinde bulunduğu Doğu Anadolu Bölgesi birçok
medeniyetin kurulmasına beşiklik etmiş birçok beylik,devlet ve imparatorluğun
kurulmasına mekan teşkil etmiştir.
Baskil ve çevresi Mezopotamya ile Anadolu’yu birbirine bağlayan yollar üzerinde
bulunmaktadır.Kalkolitik ve Neolitik döneme ait Şemsiyetepe Höyüğü, İmikuşağı
Höyüğü ve Habibuşağı Höyüğü bulunmaktadır. Baskil,orta ve son tunç çağına ve
Hitit dönemine ait bulgular İmikuşağı ve Şemsiyetepe Höyüklerinde
rastlanmaktadır.Bu yerleşim yerleri Hitit ve Hurri mücadelesinin yaşandığı bir
bölge olmuştur.Demir çağa ait bulgular Asurlara ait olup
Kaleköy,İmikuşağı,Şemsiyetepe ve Habipuşağı Höyüklerinde ele geçirilmiştir.
Urartular,Baskil ve çevresini M.Ö.805 yılında ele geçirmişlerdir.Habibuşağı,
İZOLLU KİTABESİnde Urartu kralı 2.Sardun’un kazandığı zafer anlatılır.
Urartular, Baskil çevresinde birçok kale yapmışlardır.Bu kaleler genellikle
ticaret yollarını,yerleşim merkezlerini ve ekip-biçilen tarlaları korumak için
garnizonlar şeklinde tertip edilmiştir.
Baskil ve çevresinde M.Ö 8.yy' de İskit ve Med saldırılarıyla Urartu egemenliği
bitmiştir.Medlerden sonra Persler bölgeyi ele geçirmiştir.Perslerden sonra kısa
süre Helen İmparatorluğu’nun eline geçmiştir. Daha sonra Roma İmparatorluğu’nun
idaresine girdi. Uzun bir süre Bizans ve Sasani mücadelesine tanıklık etti. Bir
ara müslüman Arapların eline geçti.
1071 Malazgirt Zaferiyle Türk hakimiyetine geçti.Sırasıyla
Artuklar,Selçuklar,Moğollar,Dulkadiroğulları,Akkoyunlar ve Osmanlı
İmparatorluğu’nun hakimiyet sahası olmuştur.
1085 yılında Selçukluların komutanı Çubuk Bey tarafından Bingöl ve Harput
çevresi Türkler tarafından ilk kez ele geçirilmiş oldu. Bingöl ve Harput
çevresine dolayısıyla Baskil’e Türkistan’dan getirilen konar-göçer Türk grupları
yerleştirilerek bölgeyi Türkleştirme –İslamlaştırmaya yönelik bir iskan
politikası uygulanmıştır.
Bölgedeki kaleleri ve kervansarayları birbirine bağlayan, askeri ve ticari bir
öneme sahip Kömürhan, Selçuklular döneminde alınmıştır.
Baskil ve çevresi Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlıların eline
geçmiştir(1514). Kanuni Sultan Süleyman döneminde Malatya sancağına
bağlanmıştır. Kömürhan, 4.Murat döneminde 1623-1640 yılları arasında
yapılmıştır. Fırat’tan karşıya geçilmesi gereken kömürlerin bu handa
biriktirildiği ve kelekler vasıtasıyla sevk edildiği bilinir. Kömürhan ismi de
buradan gelmektedir.
1881 tarihli Mamuratül Aziz Salnamesindeki bilgilerden Baskil’in Mamuratül
Aziz’e(Harput) bağlı olduğunu görmekteyiz.
Baskil ilçesinin ilk kurulduğu yer, şuan ki ilçe merkezinin 3 km batısında yer
alan Eski Baskil mahallesidir ve 1926 yılında kurulmuştur.O dönem itibariyle
Baskil ilçesi 3 nahiye 60 köylük bir idari yönetim birimi olarak karşımıza
çıkar.1928 yılında ilçe merkezi Nazaruşağı köyüne(şu an Nazaruşağı Mahallesi)
taşınmıştır.1929 yılında ilçe merkezi bu defa Şefkat Köyüne(şuan Şefkat Mah)
kaydırılmıştır. İlçe merkezi olarak kullanılan bu üç bölgede de devlet
tarafından yapılmış hükümet binaları olmadığından ilçe merkezinin taşındığı
bölgelerdeki haneler devlet daireleri olarak kullanılmıştır.
1933 ilçe merkezi şuanda bulunduğu bölgeye taşınmıştır. Bunda en önemli etken
Baskil-Malatya demiryolu işletmesinin 16 Kasım 1933' te açılmasıdır.
Baskil ilçe merkezinden Baskil –Elazığ, Baskil-Malatya yönlü ulaşımın rahat bir
şekilde yapılması şuanki ilçe merkezinin kısa bir süre sonra hızlı bir yerleşime
sahne olduğu görülmektedir. Yeni kurulan Baskil ilçe merkezine Eski Baskil
,Odabaşı veNazaruşağı köyleri mahalle adı altında bağlanmıştır.1954 te Şefkat
Köyü mahalle olarak ilçe merkezine bağlanmıştır.
1927 nüfus sayımına göre Baskil ilçe merkezinin nüfusu 386 kişi , 1950 de 1244
kişi,1975 yılında 5119 kişi ve 2000 deki nüfus sayımına göre 11.800 kişi olduğu
tespit edilmiştir.
Baskil, Cumhuriyet Döneminde kurulan bir kasaba olduğu için çok eski tarihi bir
kültür tesisi yoktur. Cumhuriyet sonrası kasabada 1 lise,2 ilköğretim okulu, 1
yatılı ilköğretim okulu ve Halk Eğitim Merkezi açılmıştır.
GEÇİM KAYNAĞI
İlçemizin sosyal ve ekonomik yapısı incelendiğinde halkın % 65’i çiftçilik
yaparak geçimini sağlamaktadır.Okuma – yazma oranının yüksek olduğu Baskil’de,
kamu ve özel sektörde çalışarak geçimini sağlayan aile sayısının fazla olduğu
gözlenmektedir.
Baskil’de tarım ve hayvancılık ile uğraşan; Ziraat Odası’na kayıtlı olan toplam
5120 çiftçi bulunmaktadır. Özellikle kayısıcılığın yaygın olduğu Karakaya Baraj
Gölü sahilinde bulunan köylerimizde seracılık, sebze ve meyve yetiştiriciliği
yapılmaktadır. Bilaluşağı, Çiğdemli, Kumlutarla, Gemici ve diğer köylerde karpuz
ve kavun rekoltesi çok yüksektir.İlçemizde resmi verilere göre yıllık olarak:
- 68.000 ton kayısı
- 40.000 ton buğday
- 25.000 ton arpa
- 2.000 ton hububat(nohut,mercimek vb.)
- 75.000 ton sebze
- 500 ton yem bitkileri,üretildiği saptanmıştır.
Ayrıca hayvancılık yapılmakta olup, 4.100 adet büyükbaş hayvan, 11.600 adet
küçükbaş hayvanın yanı sıra 14.200 adet kümes hayvanı bulunmaktadır. Son
yıllarda arıcılık yaygın olarak yapılmaktadır.
Ücret gelirinin yanı sıra SSK, Emekli Sandığı ve Bağkur gibi sosyal güvenlik
kurumlarından emekli maaşı alan aile sayısı da oldukça fazladır. Bu veriler göz
önüne alındığında ilçemiz maddi yönden zengin bir ilçedir. Kişi başına göre
gelir dağılımı yıllık olarak 1.670$ civarındadır.
@otobusucakbilet kullanıcısından Tweetler |
|