Diyarbakır ili sınırları içerisinde bulunan,
yakın bir zamanda ilçe statüsüne geçen Yenişehir İlçesinin tarihini Diyarbakır
tarihinden ayrı düşünemeyiz. Bu nedenle bu bölümde ağırlıklı olarak Diyarbakır
tarihini ele alacağız.
Diyarbakır kenti farklı tarihlerde farklı adlarla anılmıştır. İlk olarak Asur
hükümdarı (M.Ö. 1316–1281) Adad-Nirari'ye ait bir kılıç kabzasında "Amidi" veya
"Amedi" olarak geçmekte; M.Ö. 800–705 yılları arasında Asur valilerinin
isimlerinin yazılı olduğu belgelerde de aynı ada rastlanmaktadır. Roma ve
Bizans'a ait yazılı kaynaklarda ise kentin "Amid, O'mid, Emit, Amide" şeklinde
adlandırıldığı görülmektedir. Taşlarının siyah olmasından dolayı "Kara Amid"; bu
adın Arapça tercümesi olan "Amid i Sevda" olarak da anılmıştır. Arap egemenliği
sırasında bölgeye yerleşen kabilelerin adlarına göre de "Diyar-ı bekr" daha
sonraları "Diyarbekir"; Osmanlılar döneminde bazen "Amid" bazen de "Diyarbekir"
olarak kayıtlara geçmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk Dil Kurumu'nda
oluşturulan araştırma komisyonu 1938 yılında "Diyarbakır" adını benimsemiş ve bu
yıldan itibaren kentin ve ilin resmi adı "Diyarbakır" olmuştur.
22 Mart 2008 tarih ve 26824 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak 5747 Sayılı
Kanunla, Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde İlçe kurulması kapsamında
Yenişehir İlçe Kaymakamlığı kurulmuş ve 30.06.2008 tarihinde hizmete
başlamıştır. Yenişehir İlçesi Diyarbakır’ın ortasında, güneyinde Sur İlçesi,
batısında Bağlar İlçesi, kuzeybatısında Kayapınar, Ergani ve Eğil İlçeleri ile
sınırları çizilmiştir.
Diyarbakır’ın Sur İlçesinden sonra ilk yerleşime açılan bölge olması nedeniyle
Yenişehir geçmişte çeşitli uygarlıkların yerleşim yeri ve tarım alanları olarak
görünmektedir. Daha çok 1950’lerden sonra sur içerisinden çıkılarak yerleşme
başlamış günümüze kadar bu devam etmiştir. Çıkarılan yasa ile Yenişehir ilçesi 9
köy ve 30, mahalleden oluşmaktadır.
Köylerimiz Alangör, Bozek, Çakmak, Dikentepe,
Ekinciler, Geyiktepe, Hantepe, Sivritepe ve Yaytaş’tır.
Diyarbakır Tarihine Genel Bir Bakış
Çeşitli kültürlerin kesişim noktası, Nebiler, Sahabeler ve Kralların Şehri, Sur
Şehri, Karpuzun Merkezi, Gül Şehri, Medeniyetler Beşiği ve Kültürel Hoşgörü
Şehri gibi ünvanlarla anabileceğimiz Diyarbakır şehrinin yaklaşık 9500 yıllık
tarihi vardır. En eski medeniyetlerin kurulduğu “Mezopotamya” ile “Anadolu”
medeniyetlerinin geçiş bölgesinde olan Diyarbakır’ın tarihî M.Ö.7500 lere kadar
uzanır. Ergani İlçesi Çayönü Tepesi kazılarında, dünyanın en eski köyü
bulunmuştur. Yapılan kazı çalışmalarında elde edilen bulgular Çayönü’nde
M.Ö.7250 yıllarına kadar giden ‘ilk köy’ diyebileceğimiz yerleşim birimi
olduğunu ortaya koymuştur.
@otobusucakbilet kullanıcısından Tweetler |
|